Izvanzglobni reumatizam

- spomenuo sam da su glavni dijelovi zgloba zglobno tijelo, zglobna čahura i zglobna šupljina
- ako govorimo o vanzglobnim strukturama, onda je njihova zadaća smanjiti trenje koje nastaje
pokretima u zglobu i stvoriti tzv. pasivnu stabilnost samog zgloba
- tako u vanzglobni reumatizam spadaju:
 bolesti tetiva i tetivnih ovojnica (de Quervainov tenosinovitis, stenozirajući
tenosinovitis, krepitirajući peritendinitis, ganglion)
 bolesti sluznih vrećica (burzitis)
 bolesti potkožnog tkiva (adipositas dolorosa, panikuloza)
 sindrom periartritisa (periartritis humeroscapularis, sindrom bolnog trohantera)
 algodistrofija (Sudeckov sindrom)
 bolesti mišića (mijalgije, miogeloze)

Bolesti tetiva i tetivnih ovojnica

- izolirana upala tetive (tendinitis) javlja se rijetko
- češće su degenerativne promjene tetive zbog slabe prokrvljenosti i dolazi do ponavljane
mikrotraume  pucanje pojedinih niti tetive (mikroruptura)  parcijalna ruptura, a iznenadim
djelovanjem veće sile nastaje potpuna ruptura (npr. tetiva supraspinatusa ili kod sportaša Ahilove
tetive)
- česte su i upalne promjene tetivnih ovojnica, jer su one obložene sinovijalnom ovojnicom
(tenosinovitis) koja ima ulogu smanjenja trenja i poboljšavanja klizanja tetive; ako je to narušeno,
svaki pokret će biti bolan jer je smanjen prostor (zbog upale) klizanja tetive
-uzrokovan je sumacijom mikrotrauma ili sindromom prenaprezanja
- liječenje:  imobilizacija zgloba udlagom ili zavojem
 infiltracija kortikosteroida
 akutni stadij: krioterapija
De Quervainov tenosinovitis

- to je upala m. abductor pollicis longus i m. extenzor pollicis brevis sa suženjem tetive

- javlja se bol, oteklina, osjetljivost na pritisak u području radijalnog stiloida
- uzrok: rad s stisnutom šakom – kućanski poslovi
- liječenje:  imobilizacija zgloba udlagom ili zavojem
 infiltracija kortikosteroida
 lokalno led ili UZV

Stenozirajući tenosinovitis

- naziva se i tenovaginitis (lat.vagina tendinis- tetivna ovojnica), zato jer je zahvaćena čitava
ovojnica
- zahvaćene su tetive površinskog i dubokog fleksora prstiju na dlanu
- javlja se bol u MCP zgobovima i „škljocavi prsti“  tetiva je zadebljana, ovojnica postaju za
nju preuska, pa kod fleksije prstiju jedan prst zapne u savijenom položaju, bolesnik ga drugom
rukom mora ispraviti (zadebljanje tetive, a ne suženje ovojnice)
- liječenje:  mirovanje
 infiltracija kortikosteroida
 proširenje tetivne ovojnice

Bolesti sluznih vrećica

- burze su smještene u blizini zglobova, gdje umanjuju trenje
1. Burzitis

- često se javlja difuzno kod RA

- razlikujemo:  subakromijalni burzitis (jedan od sindroma periartritisa ramena)
 peritrohanterni burzitis (javlja se u sklopu sindroma bolnog trohantera)
 na olekranonu (nastaje stalnim podraživanjem olekranona (kod čitanja
 oslonjeni na laktove - studentski lakat)

- liječenje:  infiltracija kortikosteroida

 punkcija i evakuacija izljeva
 odstranjenje burze
 lokalno krioterapija ili UZV

Bolesti fascija i aponeuroza

1. Dupuytrenova bolest ili kontraktura

- je zadebljanje ili skraćenje palmarne fascije (aponeuroze)

- najčešće je zahvaćen 4. i 5. prst  „zadebljanje poput debelog užeta“
- javljaju se bolovi i kontraktura prsta (kontraktura nastaje najranije u MCP zglobovima, a potom
u proksimalnim IP zglobovima)
- javlja se kod diabetesa, alkoholičara, epilepsije, češća je u muškaraca
- liječenje:  u akutnoj fazi UZV
 vježbe istezanja
 infiltracija kortikosteroida
 fascijektomija
Sindrom periartritisa
- označuje bolna stanja i ograničenje kretnji u području nekog zgloba, ali izazvano promjenama
mekih struktura u neposrednoj okolini zgloba
Sindrom bolnog trohantera
- na kuku mogu biti oštećena polazišta i hvatišta mišića na velikom trohanteru
- radi se o tipičnim entezopatijama (na hvatištu m.ilipsoasa, m.gluteus maximusa, m.gluteus
medius i minimusa ili m.piriformisa)
- mogu biti zahvaćene i sluzne vreće (burzitis na hvatištu m.piriformisa i m.gluteus maximusa)
- akutna upala obično ukazuje na burzitis, dok postupni nastanak češće ukazuje na entezopatiju
- mjesto boli može se točno odrediti palpacijom
- kretnje u kuku su ograničene, ali samo zbog bolova
- na hvatištima mišića mogu nastati osteofiti, a u burzama kalcifikati
- liječenje:  mirovanje, analgetici, lokalna infiltracija kortikosteroida, kriomasaža kod
burzitisa, UZV ili laser